GALERIA
Projekt „Wśród zapomnianych bogów” został zainspirowany mitologią słowiańską. Zaprezentowane prace przedstawiają
sześć istot mogących należeć do panteonu bóstw słowiańskich.
Wierzenia Słowian, poprzez bliskość z naturą, wydają się być jednocześnie bezpieczne i pełne harmonii, ale też mroczne, pierwotne i wzbudzające niepokój. Stworzeniu poniższych prac towarzyszyło pragnienie połączenia powyższych cech,
by równocześnie wzbudzały kilka skrajnych uczuć.
Projekt „Wśród zapomnianych bogów” ma przypominać o wierzeniach naszych przodków oraz zachęcać do odkrywania tajemniczej religii Słowian.
Imię "Mokosz" można tłumaczyć, jako "szlachetny", "mokry", "bogaty".
Postrzegana jako opiekunka kobiecych prac domowych i owiec, Mokosz była kojarzona z przędzeniem.
Część naukowców łączy jej postać ze staroruskim wyobrażeniem matki ziemi, dlatego popularne jest również wyobrażenie Mokoszy, jako opiekunki płodności i urodzaju.
Żyzną ziemię utożsamiano z płodną kobietą, dlatego ziemię darzono ogromnym szacunkiem. W folklorze zachowały się ślady dawnych obrzędów, związanych z ziemią, mających zapewnić obfite plony (między innymi zakopywanie w niej chleba, resztek święconek i toczenie po niej jaj).
Istnienie kultu bogini Dziewanny jest bardzo niepewną kwestią.
Występuje ona w jednym źródle, kronice Jana Długosza, dlatego mówi się, że należy do tzw. Olimpu Długoszowego.
Dziewanna w panteonie kronikarza była słowiańskim odpowiednikiem rzymskiej bogini Diany, patronki łowów, przyrody i płodności.
Powiązanie Diany z Dziewanną Długosz widzi w słowiańskim kulcie przyrody, a w szczególności kulcie lasów, którymi miała rządzić Dziewanna.
Marzanna jest postacią równie tajemniczą, co opisana wyżej Dziewanna.
Badacze zastanawiają się, czy Dziewanna i Marzanna nie były jednym bóstwem o dwóch skrajnych obliczach, jednak przeważa koncepcja, że są to bóstwa oddzielne, ale występujące bardzo blisko siebie.
Długosz nazywa Marzannę Cererą, która była rzymską boginią wegetacji i urodzajów. Kronikarz opisuje wiosenne ceremonie topienia kukieł Marzanny i Dziewanny. Do czasów obecnych zwyczaj ten przetrwał jedynie w folklorze, jednak jego cel się nie zmienił: pożegnanie Marzanny miało pomóc w nadejściu urodzajnej wiosny.
Oprócz kukły, Marzannę kojarzy się również z gęsią, symbolem wieczności oraz żmiją.
Bóstwo to jest uważane za jedno z najważniejszych bóstw słowiańskich, najszerzej zachowane w pismach rosyjskich.
Na Litwie, nie osiągnąwszy odpowiedniego wieku, nie wolno było wymawiać jego właściwego imienia. Nie wzywano też imienia Peruna nadaremnie, w obawie przed nieprzewidywalną naturą piorunów.
Przypuszcza się, że Perun swoje imię mógł otrzymać od czynności uderzania podczas prania, natomiast z czasem, od jego imienia nazwano pioruny, poprzez skojarzenie ich z gwałtownymi uderzeniami podczas burzy.
Współcześnie słowo "prać" w znaczeniu "uderzać" nadal funkcjonuje w języku polskim, ale trafiło do użytku potocznego i jest synonimem dla słowa "bić". Słowa te są również kojarzone ze słowem "piorun", stąd mówi się o uderzeniu pioruna.
Z Perunem kojarzy się również dąb, symbolizujący siłę i potęgę.
Jest wiele teorii, wyjaśniających możliwe pochodzenie i znaczenie imienia tego słowiańskiego bóstwa.
Weles jest wymieniany między innymi jako bóg bydła, pasterzy, poetów, pieśniarzy, zmarłych, majątku i handlu.
Najpopularniejsza obecnie teoria przedstawia Welesa jako mrocznego i niebezpiecznego władcę Nawii, krainy zmarłych. Równie popularne jest wyobrażenie go jako bóstwa klątwy i czarów.
Z uwagi na skojarzenie ze światem magicznym Weles stał się wdzięcznym tematem do przedstawiania go jako adwersarza Peruna.
Wierzono też, że Weles zasiadał na tronie w korzeniach Drzewa Życia i posiadał zdolność przemieniania się w żmija.
Istnienie kultu Chorsa nie zostało jeszcze jednoznacznie potwierdzone przez badaczy.
Część z nich zalicza Chorsa do kręgu bóstw słonecznych.
Najpopularniejsza obecnie teoria wiąże Chorsa z księżycem oraz dawnym polskim słowem "wycharsły", oznaczającym "wynędzniały", co ma odnosić do faz księżyca i jego cyklicznego chudnięcia i tycia.
Z uwagi na swoje fazy, księżyc zyskał też znaczenie demoniczne, powiązane z demonami leśnymi czy wodnymi. Księżyc był też wiązany z okresem wegetacji i krainą zmarłych, a jego zanikanie tłumaczono zjadaniem go przez wilki lub wilkołaki.
Nazywam się Emilia Krajewska. Jestem studentką Grafiki na wydziale Sztuki Nowych Mediów Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych w Warszawie.
Ilustracja fascynuje mnie ze względu na swoją wielozadaniowość. Dzięki niej można opowiadać najróżniejsze historie, wzbudzać wiele, czasami nawet skrajnych emocji, przekazywać odbiorcy konkretne informacje lub komentować ważne społecznie tematy.
Tworzenie ilustracji przypomina mi pisanie pamiętnika i podróżowanie wehikułem czasu.
W pracach zatrzymuję moje wspomnienia i uczucia, by w dowolnym momencie móc ponownie się do nich przenieść.
Promotor główny: dr Magdalena Pastuszak
Promotor techniczny: mgr inż. Marcin Wichrowski
Promotor pracy pisemnej: dr Marzena Królikowska-Dziubecka
Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych
Warszawa 2022
Made with Mobirise
Web Page Builder